Denizli'nin Yükselen Yıldızı: Ceviz

Bir zamanlar yok denecek kadar az olan Denizli'deki ceviz yetiştiriciliği, son yıllarda kamu kurumlarının destekleriyle büyük bir ivme kazandı. 2017'de başlatılan projelerle, özellikle Bozkurt ve Çameli ilçelerinde modern ceviz bahçeleri kuruldu. Üreticilere sağlanan hibeli fidan desteğiyle dikili alanlar hızla genişledi. 7 yaşına ulaşan ağaçlar verime girmeye başlayınca, Denizli, dikili alan bakımından Türkiye'de birinci sıraya yükseldi. İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre, meyve veren ağaç sayısı 998 bin 894 iken, meyve vermeyen ağaç sayısı yaklaşık 977 bin 895'tir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, 2023 yılında 12 bin 771 dekar alanda 15 bin 83 ton ceviz üretimi olduğunu gösteriyor. 2024 için ise, yüzde 46'lık bir artışla yaklaşık 22 bin tonluk bir üretim öngörülüyor. Bu durum, Denizli'nin ceviz üretiminde büyük bir potansiyele sahip olduğunu kanıtlıyor. Gelecek yıllarda, daha fazla ağacın verime girmesiyle, Denizli, hem dikili alan hem de verim açısından Türkiye'nin lideri konumuna gelecektir.

Zorlu Bir Hasat Süreci

Ceviz bahçelerinden sofralara ulaşıncaya kadar geçen süreç oldukça zahmetlidir. Ağaçlar traktörlerle silkelenir, yere düşen cevizler toplanır ve soyma makinelerinde yeşil kabuklarından arındırılır. Yaş cevizler daha sonra kurumaya bırakılır ve yaklaşık 10 günlük bir kurutma sürecinden sonra tüketime hazır hale gelir. Bu zahmetli süreç, Denizlili üreticilerin özverisine ve emeklerine işaret etmektedir. Yüksek verim elde etmek için yapılan yoğun çalışmalar, Denizli'nin ceviz üretimindeki başarısının arkasındaki en önemli etkenlerden biridir. Çalışmaların verimliliği, yeni teknolojilerin kullanımı ve üreticilerin bilgi seviyelerinin artmasıyla daha da iyileştirilebilir. Bu durum, gelecekte Denizli'nin ceviz üretimini daha da artıracağı anlamına gelir.

Üreticilerin Deneyimleri

Bozkurt ilçesinde ceviz üretimi yapan bir üretici, bölgede daha önce arpa ve buğday yetiştirildiğini, ancak destekleme projeleriyle ceviz üretiminin yaygınlaştığını anlatıyor. Yaklaşık 12 bin dönümlük bir pilot bölge oluşturulduğunu ve ağaçların 6-7 yaşında verime girdiğini belirtiyor. Dönüm başına 500 kilograma yakın ürün alındığını ve kuru ürünlere göre daha karlı olduğu için ceviz yetiştiriciliğini tercih ettiklerini söylüyor. Bir başka üretici ise, bölgenin rakımı nedeniyle 'Chandler' türü ince kabuk cevizini yetiştirmeyi tercih ettiklerini, bu türün daha iyi verim ve kârlılık sağladığını ifade ediyor. Üreticilerin olumlu deneyimleri, Denizli'nin ceviz üretimindeki başarısının sürdürülebilirliğini göstermektedir. Türkiye'nin ceviz üretiminde önemli bir merkez haline gelen Denizli, gelecekte bu başarısını daha da artırarak devam ettirme potansiyeline sahiptir.